Na de Keuringsdienst van Waarde-uitzending over de zin en onzin van bekroonde wijn werd ik door menigeen aangesproken over de waarde van de wijnmedaille. Wordt de consument wederom bedrogen? En hebben wijnmakers nu ook al boter op hun hoofd?
De aflevering ‘Wijn Met Een Krans’ liet het wijnstof weer flink opwaaien. Na de omstreden wijn van ingedroogde most en dito aromatische gisten blijkt nu ook het fenomeen wijnconcours een frauduleuze oplichtersbende. Zo’n beetje elke wijn lijkt tegenwoordig te zijn bekroond. Het hele wijnstickercircus zou dus louter commerciële belangen vertegenwoordigen.
Klatergoud
De stijgende hoeveelheid prijzenpakkers is op zijn zachtst gezegd verrassend. Het aantal wijnwedstrijden groeit en de gouden plak is daarbij niet vanzelfsprekend exclusief. Niet alleen de allerbeste wijn verdient het goud, maar iedere fles die de vooraf bepaalde magische goudenpuntengrens bereikt. “In de atletiek is er maar een Dafne Schippers, maar bij een wijnconcours kunnen er wel 263 goudenmedaillewinnaars te zijn,” aldus Hamersma in de KVW-uitzending. “Dus als je een bronzen medaille wint en die plak je op je etiket, dan ben je eigenlijk de wanhoop nabij.”
Het zijn met name de grotere caves coopératives en de maisons de négoce die wijn inzenden. Het topsegment binnen wijnmaakland ‘verlaagt’ zich niet tot insturen van hun wijnen en kleinere boeren kunnen zich deelname nauwelijks veroorloven. Zo’n sticker kan een hogere prijs legitimeren, maar het zegt niets over de achterliggende targets, noch over de hoogte van het inschrijfgeld. Dat er grote commerciële drijfveren zijn bij zowel organiserende, als deelnemende partijen staat buiten kijf. Maar is het daarom uitsluitend wanstaltig consumentenbedrog?
Reddingsboei
Nee. Ik wil toch een lans breken voor het begrip wijnconcours. Welke doelstellingen er ook achter schuilen, zo’n bekroning is voorafgegaan door een professionele beoordelingsronde. De wijn ontving een waardeoordeel ten opzichte van vergelijkbare wijnen. Dat waren wellicht niet alle beschikbare wijnen in zijn soort, maar wel een deel daarvan. Commercieel gepusht of niet. En niemand zal zijn slechtste wijnen inzenden, dus ook vooraf vindt een natuurlijke selectie plaats.
Een wijnprofessional kan vertrouwen op zijn eigen smaak en kennis en is daarmee ongevoelig voor plakplaatjes op het wijnetiket. De gemiddelde consument ontbeert echter die ervaring en competentie. En professioneel advies is niet altijd aanwezig. Zo’n onderscheiding is de reddingsboei die maar al te graag wordt vastgegrepen. Een risicovolle misschien, maar toch prettig dat het bestaat. Net zo goed als de diverse wijngidsen die jaarlijks de ronde doen.
Maximaal 30%
Zo nu en dan ben ik zelf jurylid bij een wijnconcours. Zo’n jury bestaat doorgaans uit leden met een gedegen wijnachtergrond, zoals sommeliers, wijnschrijvers en wijnimporteurs. Iedere ingezonden wijn wordt dus blind, kritisch en eerlijk beoordeeld door professionals. So far so good. Ik vind het dan ook geen probleem dat er meerdere gouden medailles zijn. Zolang elke medaille maar een zekere kwaliteitsnorm vertegenwoordigt. Een concours dat functioneert onder de internationale regels en het 100 puntensysteem van het OIV (Organisation Internationale de la Vigne et du Vin), zal maximaal 30% van de ingezonden wijnen onderscheiden. Vrijwel alle grote Franse wedstrijden, het Brusselse Concours Mondial, de Berlin Wine Trophy, maar ook de Asia Wine Trophy en de International Bulk Wine Competition werken hiermee. De Engelse en Amerikaanse keuringen zijn vaak wel iets genereuzer met hun medailles. Er ontstaat pas een probleem als commercieel belang een fatsoenlijke uitkomst dwarsboomt.
Transparantie
De te voeren discussie zou daarom meer moeten gaan over transparantie binnen het fenomeen wijnconcours. Want dat het hier niet om filantropische instellingen gaat, kan toch geen verrassing zijn. De consument wil nu eenmaal geholpen worden en daar spelen belanghebbenden gretig op in. In elke sector. Zolang er gewerkt wordt met een professionele jury en onder internationale regelgeving, hoeft een beetje extra betalen voor informatie niet erg te zijn.
Romy Kooij
Hoe kan men zeker zijn dat de bekroonde fles die men koopt, wel degelijk dezelfde wijnis als deze die voor beoordeling aan de jury werd voor geschonken?